کلرپروپامید|فرهنگ دارویی موثر در مداخلات گفتاردرمانی-کاردرمانی-گفتار توان گسترخیابان قلم 09121623463

مکانیسم اثر کلرپروپامید

آزاد سازی انسولین از سلولهای بتای پانکراس را تحریک کرده، خروجی گلوکز از کبد را کاهش می دهد و باعث افزایش حساسیت مناطق هدف محیطی به انسولین می گردد.

فارماکودینامیک

کلروپروپامید ، از داروهای ضد دیابت نسل دوم سولفونیل اوره است که همراه با رژیم غذایی برای کاهش سطح قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم استفاده می شود. کلرپروپامید  نسبت به گلی پیزاید ، از داروهای نسل دوم سولفونیل اوره ، دو برابر قوی تر می باشد.

فارماکوکینتیک

شروع اثر: یک ساعت پس ازمصرف

حداکثر تاثیر: 3-6 ساعت پس از مصرف

طول مدت اثر: 24 ساعت

جذب داروسریع است.

متابولیسم : بیشتر از طریق کبد(80%) و در مرحله  اول توسط آنزیم CYP2C9  انجام می شود و متابولیت دارو ایجاد می گردد.

نیمه عمرحذف: حدود36 ساعت، در سالمندان و در افراد دارای نارسایی کلیه طولانی تر می شود

نیمه عمر حذف در بیمارانی که در مرحله آخر نارسایی کلیوی قرار دارند 50 تا 200 ساعت است

دفع: از طریق ادرار صورت می گیرد.  (بصورت داروی دست نخورده و یا متابولیت هیدروکسیله و هیدرولیزه)

موارد مصرف کلرپروپامید

کنترل قندخون در دیابت تیپ 2(غیروابسته به انسولین) , دیابت بی مزه مرکزیکنترل قندخون در دیابت تیپ 2(غیروابسته به انسولین) به صورت توام با رژیم غذایی و ورزش برای کاهش گلوکزخون

مقدار مصرف کلرپروپامید

• مقدارمصرف: بزرگسالان

دیابت تیپ2  : خوراکی : دوز دریافتی کلرپروپامید متغیر است و برای هر بیمار برمبنای پاسخ دهی بیمار به داروتعیین می گردد.

دوز اولیه : 250میلی گرم روزانه در دیابت خفیف تا متوسط در بیمار دیابتی میانسال با شرایط پایدار

تیتراسیون : پس از 5-7 روز از شروع، دوزهای روزانه بعدی را میتوان در بازه های 3 تا 5 روزه ، به میزان 50 تا 125 میلی گرم افزایش یا کاهش داد

دوز نگهدارنده : 100-250 میلی گرم روزانه. بیماران با دیابت شدید ممکن است تا 500 میلی گرم روزانه نیاز داشته باشند. از مصرف دوزهای بالای 750میلیگرم خودداری شود.

• مقدار مصرف: سالمندان

دوز شروع را تا 100تا 125 میلیگرم در سالمندان باید کاهش داد. پس از 5 تا 7 روزاز شروع درمان، دوزهای روزانه بعدی را می توان در بازه های زمانی 3-5 روزه به میزان 50 تا 125 میلی گرم افزایش یاکاهش داد. (تیتراسیون افزایشی آهسته تر در سالمندان مناسب تر است)

مقدارمصرف : نارسایی کلیه

تنظیم دوز خاصی توسط سازنده توصیه نشده است.

مقدار مصرف: در نارسایی کبد تنظیم دوز خاصی توسط سازنده توصیه نشده است. از آنجا که کلرپروپامید متابولیسم وسیع کبدی دارد دوزهای شروع و نگهدارنده در بیماران با نارسایی کبد، باید با احتیاط تجویز شود.

هشدارها

• مصرف داروهای کاهش دهنده قند خون خوراکی نسبت به رعایت رژیم غذایی بدن مصرف دارو یا رژیم غذایی همراه با مصرف انسولین می توانند حوادث قلبی عروقی  منجر به مرگ ایجاد نمایند
• همچنین تمام داروهای سولفونیل اوره توانایی ایجاد افت شدید قندخون را دارند که احتمال ایجاد آن در مواردی که دریافت کالری ناکافی بوده ، پس از ورزش شدید یا طولانی ، مصرف اتانول و یا موقعی که بیش از یک داروی کاهنده قند استفاده شود بیشتر است.

 احتمال افت قند خون در سالمندان و در افراد دچار سوءتغذیه و در بیماران با نارسایی کبد و یا کلیه بیشتر است و لازم است مصرف دارو با احتیاط صورت گیرد. نوروپاتی های اتونوم، سن بالا و استفاده همزمان داروهای بتابلاکر ممکن است سبب کاهش توانایی تشخسیص علایم افت قند خون شود و لازم است در این موارد احتیاط لازم صورت گیرد.

• حساسیت به سولفونامیدها: در مواردی که سابقه حساسیت شدید وجود دارد برخی از پزشکان استفاده از این گروه دارویی را منع می کنند.
• بیماران فاویسمی (نقص آنزیم G6PD ) ممکن است در معرض ایجاد آنمی همولیتیک القا شده توسط سولفونیل اوره باشند. در این موارد باید احتیاط لازم صورت گرفته و داروی غیر سولفونیل اوره جایگزین گردد.
• در مواردی که بیمار با استرس هایی چون تب، تروما، عفونت و یا عمل جراحی مواجه می شود ممکن است درمان قطع شود و دریافت انسولین لازم باشد.
• به علت نیمه عمر طولانی دارو، لازم است بیماران آموزش لازم را در مورد تشخیص و درمان زود هنگام افت قند خون دریافت کنند.
• عدم اثربخشی ممکن است به دنبال استفاده طولانی مدت دارو و یا در نتیجه پیشرفت دیابت تیپ 2 که منجر به تخریب مداوم سلولهای بتا میگردد، دیده شود. در بیمارانی که قبلا به درمان با سولفونیل اوره جواب داده اند، سایر فاکتورها مانند دوز ناکافی وعدم رعایت رژیم غذایی و ورزشی در نظر گرفته شود. در صورتی که هیچ یک از این فاکتورها وجود ندارد باید درمان با سولفونیل اوره به دلیل شکست ثانویه درمان قطع شده و داروهای آنتی دیابت کمکی مانند انسولین جایگزین شود. 

نکات قابل توصیه

• دارو را یک بار در روز و همراه صبحانه مصرف کنید.
• برای جلوگیری از عوارض گوارشی میتوان دوز روزانه را به دو قسمت تقسیم کرد.
• در بیماران ناشتا و یا بیمارانی که نیاز به کاهش کالری دریافتی دارند ممکن است به منظور جلوگیری از افت قند خون نیاز به کاهش دوز باشد.

عوارض جانبی کلرپروپامید

هپاتیت , اسهال , سردرد , تهوع , گیجی , استفراغ , کهیر , بی اشتهایی , نارسایی کبدی , خارش , زردی , افزایش وزن , کاهش قند خون , آنمی آپلاستیک , آگرانولوسیتوز , آنمی همولیتیک , کاهش گلبول های سفید خون , درماتیت , حساسیت پوست به نور , افزایش ائوزینوفیل , واکنش شبه دی سولفیرام , احساس گرسنگی , پورفیری کبدی , سندروم ترشح نامناسب هورمون آنتی دیورتیک

تداخلات دارویی کلرپروپامید

آلوپورینول , رانیتیدین , ریفامپین , سایمتیدین , فلوکونازول , میکونازول , وارفارین , وریکونازول , کلرامفنیکل , پروبنسید , تیروتروپین آلفا , پگ اینترفرون آلفا 2بی , اینوتوزوماب , گرپافلوکساسین , آمینولوولینیک اسید خوراکی , کاناگلیفلوزین , لوماکافتور / ایواکافتور , آمینولوولینیک اسید موضعی , کربوسیستئین , میتی گلیناید

موارد منع مصرف کلرپروپامید

حساسیت به این دارو یا هر یک اجزای فرمولاسیون , دیابت تیپ 1 (وابسته به انسولین) , کتواسیدوز دیابتی(با یا بدون کما)

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )